Monday, October 31, 2022

Амьдрал

 Өнөөдөр гэгээрлийн талаар олон төрлийн шашнуудын  сургаалийг уншиж байгаад  доорх өгүүлбэр сэтгэлд ойрхон буухыг анзаарлаа. "Амьдрал бол шийдэх ёстой асуулт биш харин бишрэнгүйгээр амтлах ёстой гайхамшиг билээ"  Үнэхээр тийм юм болов уу? Амьдрал бидэнд юуг ч бэлдсэн байж болно харин түүнийг бишрэнгүйгээр амтлах гайхамшиг гэж харах юм бол амьдрал тэр чигээрээ гайхамшиг шиг санагдах байх. Даахын аргагүй өвчин зовлон бэрхшээл тулгараад сөхрөх үе тохиосон ч өөрөө яаж ийж байгаад босох тэнхэл гаргахгүй л бол тэр зовлонгийн далайд живсээр амьдралыг дуусгасан түүх байдаг байхыг үгүйсгэхгүй л дээ. Энэ тэгээд өнөө бишрэнгүйгээр амтлах ёстой гайхамшиг чинь үү гэж асуух хүн таарвал юу гэж хариулах болоо?  Сөхөрсөн үед босох тэнхэл гаргаад цааш алхаж байгаа нь өөрөө гайхамшиг. Харин тэр далайд нь живэж байгаа бол энэ үхэл үү?  Сударт Амин хүчний эх үүсвэр хомсдвоос амьдрал үхмү гэсэн байдаг.

Өчигдөрхөн ТВ ээр Лхагвасүрэн гуай Үхэл гэдэг шүлгээ уншиж байхыг үзсэн нь гэнэт санаанд буух юм. 

Үхэл бол ээждээ очих тасалбар юм гэж их л цоглог дуусгаж билээ.

 Зовлонгийн далайд живүүлэхгүйн тулд бишрэнгүйгээр амтлах ёстой гайхамшиг гэж хэлсэн буй за. Амьдралын амт давстай шорвог гашуун чихэрлэг энэ бүх амт байгаа учраас л тэр чигээрээ гайхамшиг байдаг байх. Энэ бүх амтны зохицолыг олж гайхамшигтай амттай болгох нь тогоочийн ур чадвараас хамаардаг шиг хэн нэгэнтэй андалж , нөхөрлөсөн, эсвэл дайсагнасан нь нөгөө талынхаа хүнийг юу  гэж хүлээж авсан өөрөөс бүх зүйл хамаардаг гэдгийг ухааран өөрийгөө амьдралыг бүтээгч гэдгийг ухамсарласнаас амьдралын амт ямар байх нь хамаарах мэт.   Анд нь урам зориг, нөөлөг,  түшиг болдог бол дайсан хурцалж ирлэж байдаг гэсэн утгаар шүү. 

Тэгэхээр үхэл ч гэсэн утга учиртай байх нь.   Хүний амьдрал дууслаа ч тэр нь хэн нэгэнд сургамжтай эсвэл хэн нэгэнд үлгэрлэн бахархах замын гэрэл гэгээ ч байж болно. Харин тухайн хүнийхээ хувьд  амьд байхаар оноогдсон  хугацаандаа хэрхэн хүлээн авч зовлон жаргалыг туулж амьдралын утгыг ухаж юунд ч хорогдохгүйгээр өөрийн сэтгэлийн амар амгаланг олсноор нь гэгээрэлд хүрч тэндэх гэртэй очих уу эсвэл дахин энэ утга учрыг олохын тулд амьд байх үеийн эд хөрөнгө, эрхэм хайртай  нэгэндээ эсвэл дайсагнаж муудалцсан өш хонзондоо хорогдож салж чадахгүй  дахин хүний төрөлд бэдрэх үү гэдэгт байдаг юм болов уу ? 

Асуудлын шийдлийг олж байгаа нь өөрөө амьдрал юм биш үү? гэсэн асуулт ургалаа. Өвгүдийн судар сургаалд амьдралын талаар доорхи байдлаар бичсэн байдаг. Уншаад нэг тунгааж үзээрэй.

Агаар тоос чийг гурваас амь үүссэн байдаг
Амьсгалж,өсөж, үржиж, үхэж байвал амьтан болдог
Орчлонгийн амин чанарыг онож үйлдвээс амьдрал болдог
Амьдрахын тулд агаар газар ус гурвыг хариуцах хэрэгтэй
Цаг уур, орон зайд ээлтэй зохицохыг амьдрал гэмүү

Шийдэх ёстой асуудлыг юу гэж харахаас амьдралын өнгө амт тодрох юм болов уу?
Зөв үү тав уу подкастан дээр Боорчи жанжины өчилд би Монгол гэдэг нэрэнд уягдаад эргэн эргэн ирж та нарт эрч хүч, ухаарал зоригийг өгөх гээд байна гэж байсан санаанд буух юм. Тэр Монгол гэдэг нэрэнд уягдах учир нь юу юм бол доо гээд л гайхан бас бодно биз дээ.  
Яагаад тэртээд байх амар амгалангийнхаа ертөнцөөс ирээд,  бидний байгаа байдалд бухимдаад  Монгол нэрэнд уягдаад байнаа гэж үглээд байгаа юм бол доо?   Монгол нэрэнд ямар учир холбогдол байгаа юм бол? Мон гэдэг эхний үеийг орчлонгийн амин чанартай холбоотой гэж ухвал яг л түүнийг гол байгаа болгож ончоо тааруулдаг  болохоор л Монголдоо уягдаад байгаа юм байх даа? Харин дахин асуулт тэр орчлонгийн амин чанар гэж юу юм болоо? Хариулт нь доод мөрөнд байгаа Амьдрахын тулд агаар газар ус гурвыг хариуцах хэрэгтэй. Цаг уур орон зайд ээлтэй зохицохыг амьдрал гэмүү гэсэн нь л байх.....   Тэр харин амин хүчний эх үүсвэр маань агаар газар ус 3 байх гэж ухвал Боорчи жанжины эргэн эргэн ирж Монгол нэрэнд уягдаад байгаагийн утга учир гарах биз . 
Гэгээрлийн талаар эрдэмтэн мэргэд , элдэв  шашин шүтлэгт, Их хаад, онгод , өвгүд эмгүдийн сургаалийг уншиж сонсож дүгнэлт хийх гэж оролдох тусам Эзэн дээдсийн үнэн ,хайр, ухаан 3 ын цогц гэдэг цомхон тайлбар сэтгэлд ойр ч юм уу даа  

 

Thursday, October 20, 2022

Төрдөө итгэх түмний итгэл юун дээр тогтдог бол?
Төгс утгыг олохгүй ч төөрч будилахгүйгээр яаж түүнийг хэмжих бол?
Төрүүлсэн үрээ хайрлах эхийн сэтгэлийг оршоож
Төр хэмээн оршихуйг бөхөлж сүлдэлсэн харилцаагаа
Төрийн минь сүлд өршөө хэмээн хүндэлсэн
Түмний сэтгэл хаана хүрээ бол?
Башир зальтан, хууран мэхлэгчид ,хумслагч нарын үйл нь дэлгэрсэн мэт
Байр сууриар бүхнийг дээрэлхэн доройтуулсан мэт санагдавч
Буй ертөнцийг жам ёсоор юу тарьсан түүнээ хураадаг нь жам
Буцаж төрөхгүйгээр тамд тарчлах мөчид төрүүлсэн үрс нь харин
Бүтээсэн зовлонгийн хүнд ачааг нь мөчөө тасартал үүрэх нь гамшиг
Эцэг өвгөдийн байгуулж өгсөн их гүрний үлдэгдэл болсон Монгол нэрийг тээгчид
Эрхэмлэн дээдлэх ёс жаягийг шингээсэн ёс уламжлалаа сэргээж
Болох болохгүйн хязгаараа, мэдэх мэдэхгүйн заагаар тогтоож
Буй бүхнээ мөнхөд оршоох дээдсийн зарлигт бөхрөх ухааны цараа тэлэгдэн
Өөрөө өөрийгөө олох эрэлтэн бүр үнэний замаа олон
Өр зүрхний хайр гол мэт урсан амьдралыг тэтгэх болтухай

Sunday, October 16, 2022

Хосгүй эрдэнэ мэт оюун билэгээр гялалзан мандавч
Хонин холбоосоор ахуйгаа нэгтгэж хошуу холбож
Хос заяагаар тоонот гэрээ зүрхэндээ оршоож
Хойчийн ирээдүйг бөхлөн ул эс болон түмнээ баясган
Хорвоо дэлхийн өнгөт бүхнээр заяагаа дэлгэрүүлж
Хоосон бүхнийг ахуйд буулгаж хөх ертөнцөө батлан оршсон
Хөх өвгүдийн мөнхийн хан гал мандан бадраг ээ
Зураач Ш.Тамир