Оюун ухаан анхдагч уу?
Матер анхдагч уу? Энэ философийн асуудлын хариултыг олох гэж ертөнцийн үүслийн талаар квант физикийн онолыг хэлэлцдэг. Ихэнх шинжлэх ухааны онол философи судлагч оюунлаг хүмүүс оюун ухаан анхдагч гэдэгтэй санал нийлдэг боловч онгод тэнгэрүүд гэх энэ оюун санааны өгүүлэмжид их л болгоомжтой ханддаг нь ажиглагддаг. Энэ ч бас аргагүй юм.
Үнэхээр судлаачид маань оюун ухааныг дээдлэн эрт эдүгээгийн эрдэмтэн мэргэдийн үлдээн өгсөн эх сурвалж ном судруудыг судлан үнэлэлт дүгнэлт өгдөг ба нүүдэлчдийн соёлын нэг хэсэг болох биет бус аман яриа үлгэр туульсуудыг судалгааны үндэс болгодог гэдэгтэй маргах хүн цөөхөн ч нүүдэлчдийн соёлын нэг өв болох тархинаас тархинд дамжуулдаг бөө соёлын улбаа болох онгод хэмээх устгаж үл болох оюун санааны өгүүлэмжийг эх сурвалж болгож өөрсдийн мэдсэн сурсан ба шинжлэх ухаанаар баталгаажуулсан онолоороо шүүн мэдлэгийн хүрээгээ тэлж болохоор...
Гэрлийн өргөөний олон улаач нарын хичээл зүтгэлээр бүтсэн олон судар номнууд бидний гар дээр ирээд бараг 10 аад жил болж байна. Эхний 5 сударт монгол улсын газар нутгаас олдсон хадны зургуудаар жишиглэн тайлбар хийж ертөнц хэрхэн үүссэн анхны амь амьтан хэрхэн бүрэлдсэн, хүн төрөлхтөн үүссэн цагаасаа эхлэн ямар ухамсаруудыг бий болгож хөгжсөн хүний хөгжлийн үе шатууд гэх мэдээлэлийг олж үзэж болно. Энэхүү онгод тэнгэрүүдийн айлдаж бичүүлсэн эдгээр судруудыг хүлээн авч уншихдаа ихэнх уншигчид маань өөрийн өдий болтол үзэж судалсан ном эх сурвалж өөрийн итгэл үнэмшилдээ тулгуурлан өөр өөрийнхөөрөө үнэлж дүгнэж магадгүй зарим нэгнийх нь аливааг үзэх өнцөг өөрчлөгдөж илүү тэлж том зургаар нь харах, илүү их цаг хугацааны агууламжаар зүй тогтлыг олж харах бүхэл системд нөлөөлөх нөлөөлөл ач холбогдол үр дүнгээр нь хэмжээс хийж дүгнэлтээ гаргаж байгааг үгүйсгэхгүй юм. Бидний өвгөд дээдсүүдийн бидэнд хэлэх гээд байгаа гол санаа нь нэгж иргэний чадамж хэрхэн бүхэл системд нөлөөлдөг тэрхүү нөлөөлөлөөр эзэн эрхээ хэрхэн тэлэх чадамжаа дээшлүүлж эв нэгдлийг бий болгохын тулд хэрхэн өөрийгөө засаж аливаад хүлээцтэй байж, бусдынхаа давуу талыг олж өөрийн дутагдах орон зайгаа мэдэрч түүнийгээ хөгжүүлж эвлэлдэн нэгдэх ухаан суралцаж нийтийн дэг жаягаа тогтоох талаарх хэмжээсүүдийг ухаж ойлгуулахад оршиж байгаа гэлтэй. Монголын нууц товчио гэх эх сурвалжийг өвгүдийн ухаанаар тайлж монгол гүн ухааны онолыг Эзэн хааныхаа байгуулсан их түүхээр жишиглэн суурин соёлын хэмжээсүүдээс илүү тэлсэн нүүдэлчдийн өв соёлын гайхамшгийг суу ухаануудаар тайлсан тайлалыг Монгол товчион түүхийн тайлал судраар дамжуулан өгснийг тосон авч оюуныхаа царааг тэлэх нь бидний ирээдүйд Монгол хэмээх тусгаар тогтносон улс оршин байх үндсийг бататгаж байгаа гэлтэй.
Монголын түүхийг судлаачид маань энэхүү онгод хэмээх утсаж үл болох мэдлэгийг баталгаажуулсан оюун санаанаас буй болгож, буулгасан судар номнуудыг судалгааны эргэлтэнд оруулах нь ирээдүйн ар хойчид маань ямар ач холбогдолтойг ухаж нарийн мэдээлэлүүдийг судалж баталгаажуулах бизээ хэмээн найдаж байна.
