Үүслийн олзыг хойдод дархлан засагламой гэж төрийн найман цахад өгүүлсэн байдаг.
Нэг удаа БууЭрЭл маань буугаад надад олз гэдгийн учгийг одоо болтол оломгүй байна уу гэж шүрүүхэн хэлж билээ. Түүнээс өмнөхөн нэг бөөгийн группын админ гэх залуутай чатаар ярилцаж байгаад би өөрийгөө олз хайгч гэж хэлж тэр хүний дургүйг нэлээдгүй хүргээд авсан билээ.
Олз гэж их л олон янз байх юм.
Дөрвөн нэүрит улиралын олз аялгуу гучин таван эрдэм
Оршихуйн олз ерэн есөн тэнгэр
Үрийн олз есөн хүслийн хүчин
Зүтгэлийн олз есөн мөрний сав шимийн үнэн
Нүүхүйн олз босоо голчит нэүрит засаг
Үүрдийн олз андын нэүрит дэм
Хүслийн олз ерэн есөн арга
Хэцүүгийн олз таван зуун тавин шалтгаан
Ингээд судраас хайгаад байх юм бол олзны талаар их л сонин байдлаар мөр мөшгиж болохоор.
Далд байсан ухамсарын олзыг далай аайий хан зөн болгож
Дарж булавч гэрэлтэх далан гурван суу болгож
Мэдвэл зохихуйг ил болгон цогцлоожээ хэмээн сударт өгүүлсэн байдаг. Үүний нэгэн баталгаа болж "Монгол товчион түүхийн тайлал " судар болон бусад Гэрлийн өргөөнөөс гаргасан судрууд. Үнэхээр эдгээр олзын товчоон нь гэгээрэл юм бол олз хайгч байхаас яах ч билээ.
Би харин яг өөр дээрээ юу гэж тусгаж авах болоо? Би өөрийгөө сүүлийн үед их ажиглах боллоо. Хөндлөнгөөс өөрийнхөө үйлдлүүдийг ажаад байхад их л өөрийнхөөрөө зүтгэдэг хүн шиг байгаа юм. Мэдээж энэ бол сайн муу 2 талтай. Одоо харин олзын талаар тунгаагаад байхаар өөрийнхөө алдсан, оносон, үзсэн, туулсан, уншиж тунгаасан бүхнээсээ би бага ч гэлтгүй ухаарлыг олж байж өвгүдийн ил болгож өгсөн мэдвэл зохихуйгаас удамшил зөв хүчин авч тэр бүхнээр өөрийгөө засаж , аливаа асуудлын учир шалтгааныг хайж, түүнээс суралцаж байхыг хичээх болсон. Ингээд бодохоор өөрийн дотор луу орохын оронд бусдаас бурууг хайдаг байснаа больж харин ч аливаа асуудлаас ухаарлыг олоход минь тусалж байгаа бүхэнд талархмаар ч юм шиг. Гэхдээ асуудлын гол нь эргээд л над дээр бууна. За чи энэ бүхнээс ухаарал олсон юм бол , олз олсон юм бол (олзыг олуулаа гэдэг дээ) цаашид яаж хэрэглэх гэж байна гэсэн хариуцлага араас нь бас дагаж явдаг бөгөөд ухсан тунгаасан бүхэн чинь хоргүй байх баталгаа гээчийг хэн нэгэн шаардах юм бол яах билээ? Ингээд л дахин дахин алдаа оноо минь үргэлжилж шүүлтүүр шалгуурууд гарч ирэх юм байна. Ингэж тунгаан тунгаагдсаар үлдэх тэр л мэдлэг, дахин дахин тунгаагдах шижир алт шиг л байх юм уу даа. Харин үнэндээ энэ бол энгийн нэгэн элсэн ширхэг бөгөөд олон олон элсэн ширхэгүүд нийлэхийн үндэс болдог бөгөөд нэгэн цул шижирийг бий болгосон туршлага нь өвгүдийн минь бүтээсэн нэүрит засаг ч юм болов уу. Ийм л олон элсэн ширхэгүүд хариуцлага гээчээр, нэгэн зорилго ( мунхаглалын идэш болохгүй байх ) гээчээр бие биеэндээ татагдаж тэрхүү цулыг бий болгодог бизээ. Чухам үүнийг хадгалахын тулд Их Засаг болгон дархалсан байж болох л юм. Түүнээс илүүг бүтээтэл дархлагдана гэсэн санаа. Харин хойдод дархлах гэсэн нь ямар учиртай юм болоо? Хойд зүг үү ирээдүй хойч уу? Мэдээж ирээдүй хойчид л байх гэвч бас хойд зүг юуг илэрхийлдэг юм бол гэж ухаад үзье л дээ.
Хулгана зүг:
Монгол бөө мөргөлд гал голомтны чанх хойд зүгийг хулгана зүг хэмээдэг. Энэ зүгт бүх эсгий туургат Их Монгол улсын тулгар төрийн тэнгэр байрлахаас гадна буддын шашин дэлгэрсэн 16-р зуунаас хойш бурхан сахиусаа байршуулан тахидаг учраас гэрийн эздээс өөр хэн ч гар хүрч болдоггүй байжээ. Гэрийн гаднах умар зүг нь хүмүүс нарт хорвоогоос халиад очдог мөнхөд орших сүнсний буюу онгодын ертөнц Харанхуйн орон орших зүг учраас энэ зүгээс ирэх аюулаас тухайн айл гэрийнхнийг бүх онгод, сүлд, сахиус шүтээн хамгаалж, урт насны хишиг зүг болгодог ажээ. Ер нь айл гэрт аливаа хий биетэн хийсгэлэн дүртэн онгод тэнгэр залран ирэх болбол хаалга үүд голлон цэх шулуун явж, гэрийн чанх хойт хойморт очдог учраас үүд голлох, хаалга алдлах, хоймор голлон суухыг ихэд цээрлэдэг байжээ. Мөн айл гэрийн хоймор арслантай авдар тавьсан байдаг нь гаднаас ирэх элдэв муу зүгийн ад хорлолыг аюулган эцэслэх утга учир билэгдэлтэй байдаг.
Тэгэхээр хойдод дархлах учиг нь энэ бүх зүйлдээ эзэн болоо гэсэн санаа бололтой.Монгол бөө мөргөлд гал голомтны чанх хойд зүгийг хулгана зүг хэмээдэг. Энэ зүгт бүх эсгий туургат Их Монгол улсын тулгар төрийн тэнгэр байрлахаас гадна буддын шашин дэлгэрсэн 16-р зуунаас хойш бурхан сахиусаа байршуулан тахидаг учраас гэрийн эздээс өөр хэн ч гар хүрч болдоггүй байжээ. Гэрийн гаднах умар зүг нь хүмүүс нарт хорвоогоос халиад очдог мөнхөд орших сүнсний буюу онгодын ертөнц Харанхуйн орон орших зүг учраас энэ зүгээс ирэх аюулаас тухайн айл гэрийнхнийг бүх онгод, сүлд, сахиус шүтээн хамгаалж, урт насны хишиг зүг болгодог ажээ. Ер нь айл гэрт аливаа хий биетэн хийсгэлэн дүртэн онгод тэнгэр залран ирэх болбол хаалга үүд голлон цэх шулуун явж, гэрийн чанх хойт хойморт очдог учраас үүд голлох, хаалга алдлах, хоймор голлон суухыг ихэд цээрлэдэг байжээ. Мөн айл гэрийн хоймор арслантай авдар тавьсан байдаг нь гаднаас ирэх элдэв муу зүгийн ад хорлолыг аюулган эцэслэх утга учир билэгдэлтэй байдаг.
No comments:
Post a Comment